Corian

Het was crisisberaad. Dat merkte je aan alles. Henk wist nog niet helemaal goed waarom ze bij elkaar waren geroepen, maar er was iets mis. Ja, het had iets met de aanbesteding te maken, maar voor zover hij wist, had hij de juiste financiële stukken aangeleverd, dus daar kon het niet aan liggen.

 

Eindelijk. Dit overleg had Mark al maanden naar uitgekeken. Het was ontzettend jammer dat daar een gemiste aanbesteding aan vooraf moest gaan, maar hij was het wel een keer zat. Kwaliteit en Arbo zaken waren allemaal redelijk makkelijk door het bedrijf opgepakt en had hij nu goed gesystematiseerd en geautomatiseerd. Maar met het milieu leek Corian B.V. niks op te hebben en dat vond hij eigenlijk niet kunnen.

 

“Moet dit nu?”, dacht Jack. “Ik heb zo een afspraak met de gemeente en die kan ik echt niet laten schieten. Zij weten toch ook wel dat de omzet belangrijk is.” Soms dacht Jack wel eens dat hij er alleen voor stond. Hij moest per slot van rekening de toko draaiende houden. Als hij en zijn salesteam niet presteerde dan kwamen er geen opdrachten meer bij. Maar goed, ze waren laatst wel een belangrijke aanbesteding misgelopen, en waarschijnlijk had het daar mee te maken. Alleen hij wilde vooruit, nieuwe kansen creëren. Gedane zaken nemen geen keer.

 

Net uit een moeilijk gesprek gekomen, pakte Corine snel nog een kop koffie. Lekker, sterk en zwart, precies zoals ze ‘m graag dronk. De collega die haar om een overleg had gevraagd, zat op geen enkele manier lekker in zijn vel en dat had zijn weerslag op de hele afdeling. Nu had hij haar uitvoerig bevraagd over zijn nieuwe leaseauto. Natuurlijk belangrijk, maar als manager HRM had ze het toch liever over het achterliggende probleem gehad. Waar ze uiteraard voorzichtig op had aangestuurd, maar daar was hij doof voor geweest.

 

“Beste allemaal”, begon Rob, “fijn dat jullie op zo’n korte termijn bij elkaar konden komen. Ik zal maar gelijk met de deur in huis vallen. We hebben de aanbesteding voor het waterschap niet gewonnen. Onze aanbieding was kwalitatief goed, niet duur, niet te goedkoop, maar we zijn het gewoon misgelopen op het onderdeel duurzaamheid. Die trap waar we Mark al vaker over gehoord hebben…”

 “De CO2 prestatieladder.” interrumpeerde Mark. 

“Inderdaad, die CO2 ladder, daar heeft onze concurrent het op gewonnen. Wat doen we daar aan mannen… en dame?”

 “Ach jongens, dat is toch met een jaartje voorbij dit hele CO2 gedoe. Nog even en dan snapt iedereen dat het een hype was en gaat het gewoon weer om geld en moeten we gewoon weer voor de laagste prijs aanbieden, zo moeilijk is het toch allemaal niet?”

“Sjonge, jonge Henk, ben jij zo kortzichtig of doe jij zo kortzicht?”, riep Corine uit. Ze had het zo gehad met mensen die niet verder konden denken dan volgende week. Dat was normaal meer iets voor Jack die echt achter dingen aan kon jagen, maar Henk kon weinig interesse opbrengen voor deze materie, had ze al eens vaker gemerkt.

 “Jongens, het is toch simpel? Als de klant om de CO2 prestatieladder vraagt, dan moeten we toch die CO2 prestatieladder regelen, hoe moeilijk kan dat zijn?”, zei Jack.

“Niet zo heel moeilijk,” antwoordde Mark, “maar je moet ook niet denken dat je er met het invullen van een formuliertje bent. Je moet al je brandstofverbruik in kaart brengen, hoeveel je aan elektra verbruikt, wat je aan gas verbruikt. En dat van beide locaties. Je moet communiceren over wat je doet, je moet plannen maken om de CO2-uitstoot naar beneden te brengen, je moet met anderen uit de keten of de branche aan de slag. Kijk, ondertussen zijn er een paar duizend bedrijven gecertificeerd, dus ja, waarom wij nog niet? Als zij het kunnen, hoeft het voor ons toch ook niet zo moeilijk te zijn? Maar ik wil dit dan wel fatsoenlijk aanpakken, want ik hoor ook wel eens van bedrijven die er halfslachtig aan beginnen en dat kost uiteindelijk meer tijd dan nodig.”

 Rob: “Henk, jij hebt toch een heleboel van deze gegevens? Kan toch niet zo moeilijk zijn om die uit het systeem te halen?” “Nee hoor,” zei Henk, “dat heb ik allemaal goed op orde, daar zal het echt niet aan liggen.” Rob zag ineens de laatste MT vergadering voor zich, waarbij hij als algemeen directeur aan Henk had gevraagd een goed overzicht te maken van een verdeling van de kosten in de afgelopen vijf en tien jaar en fronste eens met zijn wenkbrauwen. Nou ja, dacht Rob, we gaan wel zien hoe we dit varkentje gaan wassen. Corine had haar cijfers altijd netjes op orde, hopelijk wilde die er een rol in spelen. En Mark zou dit moeten gaan doen, het was immers zijn onderwerp als KAM manager.

 “Ok, ik wil het volgende voorstellen. Mark: jij gaat een plan maken zodat we dit jaar nog gecertificeerd kunnen worden voor die CO2 ladder. Over twee weken hebben we MT overleg, ik wil dat je dan in grote lijnen je plan presenteert. Heb jij daar op dit moment ondersteuning bij nodig van één van ons?” “Ehh, nee, dat moet wel lukken denk ik, ik kom vanzelf wel bij jullie als ik vragen heb.” “Prima, spreken we het zo af. Iemand nog vragen of opmerkingen?”

“Ik ga nu naar de gemeente Grienen, ik zal gelijk eens vragen of ze daar bezig zijn met de CO2 prestatieladder Mark.” zegt Jack. “Fijn, dank je, Jack.” zegt Rob, “Goed, dan nu weer allemaal lekker aan het werk.”.

 

 

Pff, ehh, ok, juist, dus. De CO2 prestatieladder. Waar moet ik beginnen? dacht Mark. Bij twijfel niet inhalen, was niet echt advies waar hij nu wat aan had. Nou ja, dan maar gewoon informatie zoeken. Tsja, je moet ergens beginnen. Een uur zoeken verder, wat vliegt de tijd als je online bezig bent, had hij heel veel informatie over de CO2 prestatieladder gevonden, natuurlijk het handboek waarin alle eisen stonden, maar om nou te zeggen dat er een makkelijk plan van aanpak was… Dat nog niet echt. Gelukkig had hij daar zelf wel ideeën over. Eigenlijk pakte hij al zijn projecten op dezelfde manier aan. Zo was het ook met het invoeren van de grote kwaliteitsverbetering gegaan en zo was het ook met het Arbo project gegaan. Op dit moment werkten ze echt veiliger, op kwaliteit gericht en met oog voor elkaar.

Verder was bij Mark ondertussen nog een idee ontstaan: ja, die CO2 prestatieladder is natuurlijk wel de specifieke aanleiding om hier mee aan de slag te gaan, maar uiteindelijk maar een middel om duurzaamheid handen en voeten te geven. Uiteindelijk zouden ze vaker tegen dit soort dingen aanlopen en lang niet iedereen zou vragen om de CO2 prestatieladder, maar bijvoorbeeld wel om social return, lage uitstoot van schadelijke stoffen, weinig verbruik van grondstoffen en energie, het terugnemen van artikelen (hij was heel wat over Cradle to Cradle tegengekomen) en hernieuwbare energie. Ze moesten eigenlijk een breder kader hebben waarbinnen ze de CO2 prestatieladder inzetten als middel. Hij was ook het boek Duurzaam en Succesvol Ondernemen van Interface oprichter Ray Anderson tegen gekomen. Die hadden een Mission Zero: oftewel alle negatieve bijdragen naar nul. Ook Corian B.V. moest zo breed gaan denken. Dit was de sleutel naar èn duurzaam èn met goed economisch rendement ondernemen. Nu nog maar eens zien hoe hij dat over twee weken in het MT voor het voetlicht kon brengen. In ieder geval kwam het boek morgen binnen en zou hij dat ook gaan lezen.

 

 

Het was zo ver. In de afgelopen twee weken had Mark een plan in elkaar getimmerd waarvan hij zeker wist dat ze daarmee dit jaar nog gecertificeerd konden worden voor de CO2 prestatieladder, maar waarmee hij duurzaamheid ook op de kaart kon zetten binnen Corian B.V. Hij was heel benieuwd hoe er op gereageerd zou worden, maar had er zelf alle vertrouwen in. Het plan zat goed in elkaar en hij had al een aantal dingen bij Corine en Henk getoetst. Henk zou het niet eens zijn met zijn plan, want die begreep het eigenlijk maar half, maar goed, dat was de realiteit waar Mark het mee te doen had en in Corine had hij een medestander. Jack was de dag van het overleg redelijk positief gestemd teruggekomen van het overleg met de gemeente. Vooral omdat ze een onderhandse aanbesteding zouden doen, waar Corian voor zou worden uitgenodigd, maar hij had woord gehouden en gevraagd naar de CO2 prestatieladder. Niet iets dat bij die onderhandse aanbesteding zou gaan spelen, maar zo had hij wel geleerd van een mogelijke opdracht die voor over twee jaar op stapel stond en inhield dat er een tunnel onder het spoor moest komen en daar zou duurzaamheid een grote rol gaan spelen.

 

“Ok mensen, dan is het volgende punt op de agenda de CO2 prestatieladder. Mark heeft hier iets voor opgesteld, dus Mark ik geef jou het woord.” “Uiteraard Rob, ik deel even wat rond.” Mark deelde de A4tjes met het plan rond. Het gaf in één oogopslag weer wat het plan inhield, zonder op de details in te gaan*. “Ik heb geen uitgebreide PowerPoint voorbereid, ik wil gewoon even punt voor punt met jullie er doorheen lopen en dit bespreken. Alle op- en aanmerkingen zijn natuurlijk welkom.”

“Wij zaten twee weken geleden bij elkaar met een duidelijk aanleiding. Onze klanten vinden de CO2 prestatieladder belangrijk en we verliezen aanbestedingen omdat we die niet hebben.” Henk schoof ongemakkelijk op zijn stoel, dit was helemaal niet zijn ding. “Dus,” ging Mark verder, “is aan mij gevraagd uit te zoeken hoe wij voor de CO2 prestatieladder gecertificeerd kunnen worden. Dat is gelukkig op zichzelf redelijk makkelijk te doen en de kosten voor het certificaat zelf zijn goed te overzien. Nu komt daar nog van alles bij natuurlijk, ja, Henk, ik zie je kijken, want we moeten het ook nog organiseren. Maar ik zal daar zo even kort doorheen lopen. Ik wil het alleen eerst met jullie over een ander aspect hebben. De CO2 prestatieladder is een mooi instrument, we kunnen er heel veel door doen en door bereiken, maar ik denk dat een focus alleen op de CO2 prestatieladder te nauw is. Ik ben van mening dat we in de komende jaren veel meer vragen gaan krijgen ten aanzien van duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen en als we alleen maar kijken naar hoe we die CO2 prestatieladder binnen kunnen halen, we inefficiënt bezig zijn. We moeten breed kijken naar hoe kunnen we uiteindelijk onze schadelijke effecten teniet kunnen doen en onze bijdrage aan deze planeet zo positief mogelijk laten zijn en daar is dan de CO2 prestatieladder een mooi middel voor, niet het doel. Niet omdat de CO2 prestatieladder niet belangrijk is, maar zodat we flexibel zijn naar de toekomst toe en aan de klantvraag kunnen blijven voldoen, ook als de CO2 prestatieladder niet meer het enige instrument is.”

 

“Ik wist niet dat jij zo’n geitenwollensokkentypje was Mark”, zegt Jack met een grote glimlach op zijn gezicht. “Ben ik ook niet Jack, maar die klanten waar jij steeds mee aan komt zetten, dragen ze zeker wel.”, glimlachte Mark breed terug. “Ik heb even gekeken naar de laatste 10 klanten waar we een opdracht voor hebben gedaan en aan jou gevraagd welke vijf prospecten jij denkt dat in de komende maanden heel belangrijk gaan worden en als ik daar naar hun beleid, plannen en gunningcriteria kijk, zie ik overal duurzaamheid in terugkomen.” “Ha, ik zal de volgende keer eens beter opletten wat ze dragen, Mark! Maar ik hoor dit inderdaad ook wel hoor.”

“Zeg, kunnen we ons even tot de feiten beperken en het niet hebben over wie wat draagt?”, zei Henk, geïrriteerd, want eigenlijk had hij heel andere dingen te doen, dus hij was er sowieso met zijn hoofd maar half bij.

“Prima, terug naar het plan.”, zegt Mark. “Wat ik dus wil voorstellen is dat we ons gaan richten op de CO2 prestatieladder, voor een succes op korte termijn. Ik denk dat we Dekra, die ook andere dingen voor ons certificeert, inderdaad eind van dit jaar langs kunnen laten komen voor een eerste audit. Maar dat we ons daarnaast richten op het echt duurzaam inrichten van ons bedrijf zodat we ook in de komende jaren op het goede spoor blijven zitten en onze klanten kunnen blijven bedienen. Wat mij betreft is ons doel niet: het halen en houden van de CO2 prestatieladder, maar: Corian B.V. is CO2-neutraal in 2023 en Corian B.V. is volledig duurzaam in 2028.”

 

Het was even stil. “Prachtig.”, zegt Corine. “Nou, nou, wacht even, daar moeten we wel de consequenties van overzien. Het begon haalbaar en betaalbaar met de CO2 prestatieladder, maar CO2-neutraal in 2023, dat is het al bijna. En 2028, dan ben ik al zes jaar met pensioen, werken jullie hier dan nog wel? Is dit wel realistisch?”, zegt Rob.

“Nee, natuurlijk niet,” roept Henk uit, “we hebben wel meer te doen dan een beetje aan deze hype mee te doen en dit gaat enorm de cijfers drukken. We moeten winst maken, niet bezig zijn met groene hobby’s.” “Henk, als we hier geen aandacht aan gaan besteden, dan hebben we geen bestaansrecht meer hoor. Mark geeft al aan dat klanten van ons dit belangrijk vinden, maar ook nieuwe mensen die we aantrekken hechten hier waarde aan. Ik had gister nog een gesprek met een kandidaat. Die vroeg mij heel duidelijk naar ons duurzaamheidsbeleid en ik had daar eigenlijk geen goed antwoord op.”, bijt Corine terug. “Als wij geen goede mensen weten te vinden, dan heb jij op een gegeven moment geen cijfers meer om naar te kijken.”

“Ik denk dat het mogelijk is,” zegt Mark, “ik zeg niet dat het makkelijk is, ik zeg niet dat we niet heel goed moeten definiëren wat CO2-neutraal en volledig duurzaam voor ons betekent, maar de tijd zit mee om er nu wat aan te doen en als we onze doelen ons niet uitdagen, gebeurt er niet echt wat.”

Tsja, dacht Rob, dat was wel waar. In de 10 jaar dat hij het bedrijf nu leidde hadden kleine doelen nog nooit iemand geïnspireerd en zelfs als ze gehaald werden, was er niet echt een gevoel van voldoening. Maar volledig duurzaam in 2028? Wat moest hij zich daar nou weer bij voorstellen? En was dat nou echt nodig? “Ik weet het goed gemaakt voor nu,” zegt Rob, “We gaan aan de slag om voor mijn pensioen  CO2-neutraal te zijn, dat lijkt me iets waar we al alle zeilen bij moeten zetten. Over een jaar kijken we hoe dat gaat en of het haalbaar is om in 2028 volledig duurzaam te zijn. Maar daar ging het nu eigenlijk niet om. Wat is je plan voor de CO2 prestatieladder Mark?”

 

Mark ontvouwde in detail zijn plan voor het behalen van certificering op trede 3 van de CO2 prestatieladder. Gezien de vorige discussie liet hij trede 4 en 5 nog even zitten, dat kwam vanzelf wel, dacht hij. Met een handige online tool en door de handleiding te gebruiken, konden ze eigenlijk de CO2 prestatieladder zelfstandig binnen het bedrijf implementeren. Mark zou natuurlijk wel een grote rol spelen in de coördinatie, planning en controle. En vanuit de administratie moest er een boel informatie over bijvoorbeeld brandstofverbruik en gasrekeningen boven tafel komen. “Ik sluit dit wel even kort met de administratie en vraag Arnold, de controller, wel even om hiermee te helpen. Misschien is het goed dat hij een uitgebreide instructie krijgt van de online tool, het lijkt me dat hij een heleboel kan invullen.”, bood Corine aan. Henk moet zich hier vooral niet mee bemoeien, dacht ze, anders komt het helemaal nooit van de grond. Gelukkig had zij een kort lijntje met de controller omdat de leasefacturen en loonkosten via haar liepen. “Heb jij voor mij een lijstje van zaken die hij boven tafel moet krijgen?”

“Ik moet nog met de inventarisatie bezig, maar als hij alvast alle brandstofkosten van de leaseauto’s, bestelbussen en onze vrachtwagen boven tafel kan halen, samen met de facturen van de gas-, water- en elektriciteitsrekening, het liefst ook over de twee afgelopen jaren, dan kunnen we alvast een start maken.”

“Prima mensen,” zegt Rob, “aan de slag dus hiermee. Heeft iemand hier nog vragen over?” Het bleef stil. “Nou Jack, dan jouw agendapunt, de ondernemersverenigingen…”

 

 

Na de vergadering kwam Mark terug bij zijn bureau en zette zich achter zijn laptop. Hij nam een slok van de koffie die hij op de terugweg had meegenomen en zuchtte eens diep. Makkelijk was het overleg niet geweest en hij wist ook niet of hij honderd procent tevreden moest zijn met de uitkomst. Natuurlijk, hij had een plan moeten maken voor de CO2 prestatieladder, maar hij had niet het idee dat het helemaal tot iedereen doordrong dat er een bredere aanpak nodig was omdat ze anders niet toekomstbestendig bezig waren. Aan de andere kant: de kapstok was er nu wel om alles aan op te hangen en dat was natuurlijk heel erg prettig. De relevantie en waarde van de maatregelen die ze kunnen implementeren zou vooral afhangen van de CO2-reductie die ze konden bewerkstelligen, maar verder kon hij het plan in een breed kader zetten.

 

Na twee weken van het analyseren van de cijfers, het overleggen met de controller, het inventariseren van het energieverbruik was er geen discussie over mogelijk. Het wagen- en materieelpark was het grootste probleem als het ging om de CO2-uitstoot. Ze zaten al in een behoorlijk nieuw pand, dus goed geïsoleerd en uitgerust met zaken als warmtepompen, tijdschakelaars en energiezuinige apparatuur. Ja, ze zouden nog wat zonnepanelen op het dak kunnen leggen, groengas aan kunnen schaffen voor het beetje gas dat ze nog verbruikten en misschien wat slimmer omgaan met energie in hun depot, maar Mark had niet het idee dat het daar aan zou gaan liggen. Het zou een mooie snelle manier zijn om CO2 te reduceren. Maar daarna bleven ze toch echt met de leaseauto’s, bestelbussen, de paar vrachtauto’s en het grondverzet zitten en Mark zag nog niet zo in hoe ze dat nou één, twee, drie konden verbeteren. Maar het zou over een jaar wel zeker 70% en misschien wel 85% van de CO2-uitstoot zijn, afhankelijk van de maatregelen die ze namen. Hij liep naar Corine.

 

“Zeg, wat denk je er van, zullen we vanaf nu iedereen een ov-abonnement geven in plaats van een leaseauto?” Mark zei het met een grote glimlach op zijn gezicht, maar ook iets van paniek in zijn ogen en Corine keek terug als een aangespoelde walvis. “Sorry? Wat zei je?”

“Dat we vanaf nu iedereen een ov-abonnement geven in plaats van een leaseauto?” probeerde Mark nog maar eens. Corine begon keihard te lachen. “Die cijfers van Arnold zijn je naar het hoofd gestegen Mark, of heb je je whisky collectie mee naar kantoor genomen? Wat denk je zelf?”

“Nee, ja, kijk, ik snap natuurlijk dat het een impopulaire maatregel is, maar ehh, ons wagenpark stoot te veel uit.” “Ja, dat zal best,” zegt Corine, “maar hier hoef ik niet mee aan te komen hoor. Zelfs onze laatste kandidaat, die toch milieukunde heeft gestudeerd, informeerde naar de leaseauto, dus je moet wat anders verzinnen Mark, het spijt me.”

 

Hij moest overnieuw beginnen. Tenminste zo voelde het. Mark was nu al een maand bezig met die CO2 prestatieladder en had het gevoel dat hij nog geen steek was opgeschoten. Toegegeven, ze hadden alle cijfers boven tafel. Als het management zou vragen hoe het er voor stond, kon hij zonder blikken of blozen zeggen dat ze klaar waren voor een audit. Ze hadden een abonnement afgesloten voor een online systeem voor de registratie van hun CO2-uitstoot via SmartTrackers, waarmee ze alles vrij gemakkelijk konden registreren en mooie, overzichtelijke rapportages konden draaien.

 

Maar Mark miste het bredere plaatje. Deden ze dit nou echt enkel en alleen maar voor de CO2 prestatieladder? En deden ze dat nou enkel en alleen omdat hun klant er om vroeg? Hij dacht niet dat ze er ver mee gingen komen, het was een beetje dunnetjes. Een goede, sterke, overtuiging is wat ze nodig hadden, dacht Mark. Hij kon toch niet zo zijn dat hij de enige was die het boek Start with Why, van Simon Sinek had gelezen, dus het moest toch voor meer mensen voor de hand liggend zijn dat je altijd eerst begint met heel goed duidelijk en voelbaar maken wat je ‘waarom’ is.

 

Hij liep naar Rob. “Rob, even een vraagje. Wat zou jij er van vinden als ik met een aantal mensen eens brainstormde over waarom het nou zo belangrijk is dat we met de CO2 prestatieladder werken?”. “Omdat onze klant er om vraagt toch?”, zei Rob meteen. “Dat in ieder geval.”, zei Mark, “Maar dat kan toch niet onze enige reden zijn?” “Waarom niet? Lijkt mij een uitstekende reden, helder uit te leggen en we bestaan bij de gratie van onze klanten, Mark, dus als die iets vragen, dan doen wij dat.”

“En wat nou als ze met nieuwe certificering komen? Of we willen andere markten aanboren? Wat ik maar bedoel te zeggen is dat de CO2 prestatieladder niet de ‘end all and be all’ is van wat onze klanten willen.” Rob deed zijn mond open om iets te zeggen, maar daar gaf Mark hem de tijd niet voor. “Ik heb het al eens eerder gezegd, we moeten dit in een breder kader zetten. Ik denk dat we hiervoor eens moeten beginnen met onze overtuiging goed te definiëren. Willen we met CO2-reductie bezig zijn, of met duurzaamheid in de brede zin? En zo ja, waarom dan wel allemaal niet? En daarvoor wil ik met jou, twee teamleiders, twee engineers, twee uitvoerenden en Henk gaan zitten. Ja, want ik wil ook ten minste één dwarsligger die het de rest moeilijk maakt er bij hebben.”.

Tsja, wat kan het voor een kwaad, dacht Rob, het schept in ieder geval duidelijkheid. “Ok, nou goed dan, ga het maar regelen Mark.”

 

Mark was niet direct dol op workshops, maar hij wist dat als hij alles alleen ging zitten verzinnen, hij in ieder geval zich een slag in de rondte moest werken om daarna draagvlak te organiseren. Dus had hij, zoals afgesproken met Rob, een workshop georganiseerd om de overtuiging boven tafel te krijgen. En de doelstelling, want ook dat was natuurlijk noodzakelijk om mee aan de gang te gaan. Vandaag was de dag.

 

Zijn collega’s druppelde rustig binnen. Hij had al kunnen uittekenen wie er als eerste en als laatste binnen zou komen. Henk was ruim op tijd, hoewel hij er zichtbaar geen zin in had. Maar te laat komen, daar had Henk nog meer een hekel aan. Daarom stoorde hij zich ook zo enorm aan het feit dat Jeroen en Geert op het allerlaatste moment binnen kwamen vallen. “Sorry, projectoverleg”, zeiden ze gezamenlijk, alsof dat alles goed maakte. Henk hield zijn gedachten maar voor zich. Sowieso had dat zijn voorkeur.

 

“Welkom allemaal.”, zie Mark. “Wie van jullie heeft er zin in?” Er gingen een paar handen voorzichtig omhoog. “En wie van jullie heeft tijd gehad de voorbereidingsmail door te nemen.” Jeroen en Geert staken hun hand op. “Ok, hartelijk dank. Fijn dat jullie er allemaal zijn. Ik wil jullie bedanken dat jullie gehoor hebben gegeven aan de oproep om mee te denken over waarom wij als Corian nu bezig moeten met de CO2 prestatieladder. En dus met CO2-reductie en uiteindelijk met duurzaamheid in de brede zin van het woord.”

 

“Hartelijk bedankt Mark. Enorm goede workshop volgens mij.” “Heel fijn dat jullie aanwezig waren. Ik vind dat jullie perspectief vanaf de bouwplaats heel nuttig is.”, bedankte Mark Dave en Theo, de twee uitvoerenden. “Jullie inbreng was heel wat nuttiger dan die van Henk”, dacht Mark, maar hij was wijs genoeg om het niet te zeggen. Ze hadden inderdaad een goede workshop gehad. Er was lekker meegedaan door, bijna, iedereen, ze hadden goede discussies gehad en Mark was in zijn nopjes met de uitkomst. Hele sterke drijfveren om duurzaamheid binnen het bedrijf een belangrijke plek te geven en het doel wat gesteld was, was dat Corian CO2-neutraal zou zijn in 2028! Mark had niet op meer kunnen hopen.

 

“NIMBY Mark, NIMBY, dat is wat je meemaakt.” Mark zat bij Corine aan het bureau. En hij was behoorlijk gefrustreerd. Ze wisten nu heel goed dat ze CO2-neutraal wilden zijn en waarom ze dat wilden zijn. Hij was er van overtuigd dat iedereen het binnen het bedrijf goed tussen de oren had. Als hij er mensen over sprak, wisten ze er allemaal van. En toch, alles dat hij aan tactieken aandroeg, een paar elektrische leaseauto’s, groengas voor de bestelbussen, kleinere voertuigen, was moeilijk, niet goed, niet haalbaar, gewoon niet ok. Corine wilde op zich wel meedenken, maar ook zij had gemerkt dat als zij de ideeën eens voorzichtig polste als ze in gesprek was over een nieuwe leaseauto, ze toch vooral tegengas kreeg.

 

“Ja, ik snap het Corine. Maar echt, we moeten wat, anders gaan we onze doelstelling niet halen en we weten hoe verschrikkelijk belangrijk dat is. Dat zien anderen toch ook wel.” “Natuurlijk zien anderen dat Mark, maar als jij nu een riante Audi A6 rijdt en je betaalt ook nog eens weinig bijtelling, omdat die niet afhankelijk is van het absolute verbruik, maar relatief ten opzichte van andere grote auto’s, dan heb je geen zin om voor een A3 te kiezen. En Jim heeft bij zijn vorige werkgever al met groengas bestelbussen gereden en dat was niks.” “Dat was niks?! Dat was jaren geleden. Tegenwoordig zijn die systemen veel beter. We komen nota bene zo’n beetje allemaal langs een groengas tankstation.”

Corine keek Mark met medelijden aan. “Als er toch een besluit moet komen, moet je langs Rob, denk ik.”. Mark zuchtte. Het was niet dat hij zijn directeur hier niet in wilde betrekken, maar er moest toch een betere manier zijn dan alles maar van bovenaf opleggen. Dat was deel van de reden dat het bij Jim zijn vorige werkgever zo slecht had gewerkt. Nee, hij zou de voordelen van de tactieken duidelijker moeten maken voor de medewerkers zelf. Hij moest het tastbaar maken. Het was natuurlijk heel mooi dat hun klant er om vroeg en op grotere schaal snapte mensen natuurlijk ook wel dat geen klanten geen baan betekende. Maar hij kon zich ook wel voorstellen dat je niet van een A6 naar een A3 wil overstappen.

 

“Corine, wat zijn de belangrijkste overwegingen die mensen hebben als ze een auto gaan leasen? En tegen welke problemen lopen mensen nu aan?”

“Nou als je het hebt over problemen, moeten we eigenlijk breder kijken. Die leaseauto’s geven niet zo veel problemen, dat is eigenlijk alleen maar leuk. Je mag een spiksplinternieuwe auto uitzoeken, op kosten van de baas. Soms is de kleur nog de meest ingewikkelde keuze. En natuurlijk worden de auto’s uitgezocht op wat mensen in het weekend en in de vakantie er mee willen kunnen doen. Dat is de belangrijkste overweging. Niet of het doelmatig is voor het werk, want dan konden de meesten wel af met een Polo of een Corsa. Waar mensen tegenaan lopen is dat we in het beleid hebben staan dat alle ov-kosten worden vergoed, maar dat ze het te veel moeite vinden om de administratie daarvoor aan te leveren. Overigens, mensen met een leaseauto verzinnen niet dat ze met het ov kunnen, de leaseauto is namelijk al betaald. Waar ik denk dat we nog wel een significante reductie kunnen halen is niet zozeer in ons eigen wagenpark, maar in het woon-werkverkeer. We betalen iedereen die geen leaseauto heeft nog 25 cent per kilometer. Ja, je verbaast je misschien als je het hoort, maar het is echt zo. Volgens mij kunnen we differentiëren in dit tarief. Wij hebben best aardig wat mensen die op maximaal vijf kilometer afstand wonen. Waarom komen die niet op de fiets?”

Dat was een onverwachte meevaller, dacht Mark. Ja, natuurlijk, waarom kwamen die niet op de fiets? En waarom zorgden ze niet gewoon voor een NS businesscard voor iedereen in ieder geval. Dan was die administratie voor het rijden met het ov ook een stuk minder gedoe.

“Dank je wel Corine, er gloort hoop aan de horizon”, zei Mark met een glimlach. “Kan jij uitzoeken hoeveel mensen er op minder dan vijf kilometer wonen? En is het misschien te doen om uit te zoeken hoeveel mensen met het ov kunnen?”

“Dat laatste zal veel werk vergen, maar ik zal kijken wat ik voor je kan doen. Die gegevens van wie er binnen vijf kilometer woont, heb ik morgen aan het eind van de dag voor je.”

“Super, dank je!”

 

Er begon schot in de zaak te komen. Mark had ondertussen een heel lijstje tactieken verzameld voor het wagenpark, de mobiliteit, het beleid en het gedrag. Nu wilde hij nog gaan kijken in de keten. Hij liep naar Jack. “Jack, vriend, vertel eens, wie zijn jouw favoriete klanten?” “Zo, ben jij met het goede been uit bed gestapt? Wat een energie! Ehh, mijn favoriete klanten? Omdat ze grote opdrachten doen of omdat ik het zo goed met ze kan vinden?” “Dat maakt mij niet uit, als ze maar bereid zijn om hier heen te komen om met ons mee te denken.” “Ohh, dan moeten we Karel en Youssef hebben van de gemeente Grienen en Joke en Peter van truckdealer Sagef. Die zijn daar zeker voor te porren.” Dat was simpeler dan gedacht, dacht Mark. “Mijn idee is dat we een leuke ketenbijeenkomst organiseren. Met welke bedrijven doen wij verder zaken om de projecten voor deze klanten in te vullen?” “Ja, dat weet ik eigenlijk niet altijd even goed, ik ben natuurlijk niet zo bij de uitvoering betrokken. Ik zou zeggen dat we te maken hebben met betonfabrikant Rado, bijvoorbeeld. En natuurlijk ook Huijskens voor de levering van materialen. Maar vraag het aan Kees, ik weet dat hij vanuit Inkoop vaak betrokken is bij projecten voor deze klanten.”

 

Nadat Mark van zijn gesprek bij Jack en Kees terugkwam, had hij een uitermate goed gevoel. Hij wist precies wie hij voor een ketenbijeenkomst bij elkaar moest roepen. En naast dat ze hier ideeën uit zouden halen om duurzamer te ondernemen, zouden ze ook nog eens werken aan de relatie met deze partijen. Het was dus aan alle kanten positief. Nu moest hij het gaan voorbereiden. Het was natuurlijk essentieel dat hij een hoofdvraag had die dan beantwoord zou worden. Hoe zou hij dat het beste kunnen faciliteren?

 

Wat een succes! De ketenbijeenkomst was zeer geslaagd geweest. Mark had er uiteindelijk voor gekozen de bijeenkomst door een extern iemand te laten begeleiden. Ideaal, want nu hoefde hij zich geen zorgen te maken over het proces en of de resultaten wel goed op papier kwamen. Hij kon helemaal bezig zijn met de inhoud. En Henk! Wat een verschil. Die leek helemaal bijgedraaid te zijn. In de afgelopen weken had Mark iedereen goed op de hoogte gehouden van waar hij mee bezig was. Hij had ook veel één op één gesprekken gevoerd om te horen wat mensen er nou van vonden en waar zij dachten dat het wel eens helemaal mis zou kunnen gaan of waarom dit onzinnig was om te doen. Zo had hij ook een heel aantal ambassadeurs kunnen identificeren, en hadden mensen zich zelfs gewoon spontaan aangeboden.

Henk was begonnen met zijn relaas en eigenlijk niet meer opgehouden. Alsof hij de damwand had open gezeten het maar bleef stromen. Echt ongelofelijk. Op een gegeven moment had Mark diep gezucht, Henk recht in zijn ogen aangekeken en gezegd: Henk, wat is er toch? En dan bedoel ik niet: wat heb je tegen dit onderwerp? Echt, je houdt maar niet op, alles is negatief, niks is goed, en je haalt er ondertussen onderwerpen bij… om heel eerlijk te zijn, ik weet niet wat ik hier mee aan moet en ik weet ook niet of we er zo uit gaan komen. Maar ik weet wel dat we een opdracht hebben en dat is het reduceren van onze CO2-uitstoot en uiteindelijk CO2-neutraal zijn. Waarom ben je daar toch zo tegen, wat, waarom ben je tegen alles?!

Het was even stil geweest. En toen was het nog even stil geweest. En toen had Henk haast met een van pijn vertrokken gezicht naar Mark gekeken en gezegd: “Weet je wat het is, Mark? Ik heb het allemaal al een keer meegemaakt. Dertig jaar geleden, ja dertig jaar, jij werkte hier nog niet, hadden we enorm mooie plannen. Dat ging toen onder de vlag van het milieu. Ik heb er enorm aan getrokken om hier iets mee te doen, maar niemand wilde luisteren. Zulke mooie plannen had ik, maar het moest goedkoop, goedkoop en goedkoop. Op kort termijn natuurlijk, want toen werd er een hoop zooi verkocht die maar een beperkte levensduur beschoren was. En nu, onder de vlag van duurzaamheid, moeten we het allemaal weer opnieuw doen. Ik ben hier verantwoordelijk voor de financiën, niet voor het milieu. Niet meer, niet nog eens.”

Mark zag jaren van frustratie over het gezicht van Henk glijden en begon medelijden met hem te krijgen. “Ik snap het Henk. Ik snap het. Niks zo frustrerend om je er ergens voor in te zetten en dan te zien dat er geen resultaat terugkomt. Ik zal niet van je vragen ambassadeur te worden. Maar toch, zou je willen overwegen in ieder geval de boel zoveel mogelijk te ondersteunen en zeker niet tegen te werken? Ik weet zeker dat jij een aantal goede ideeën hebt en daar maak ik zeer graag gebruik van.” Na een diepe zucht had Henk laten weten dat hij de boel niet zou traineren en dat als hij nog ideeën had, hij het toch zeker liet weten. En hij had woord gehouden. In het overleg met de ketenpartners had hij echt een nuttige bijdrage geleverd en Mark kreeg af en toe eens een slimme tip over wat er allemaal mogelijk was. Het deed Mark goed als hij weer een mailtje van Henk kreeg met als onderwerp: Nog meer CO2-reductie.

 

Zenuwachtig. Mark kon het niet anders noemen. Het was de dag des oordeels. De afgelopen maanden hadden ze hard gewerkt om de CO2 prestatieladder te implementeren. De initiële ladderbeoordeling waren ze goed doorheen gekomen. Ze waren bezig met het nemen van een aantal maatregelen. En nu hadden ze ingeschreven op een aanbesteding waar duurzaamheid 25% van de punten was geweest. Niet eens zozeer de CO2 prestatieladder was gevraagd, maar Mark had gemerkt dat hij de vragen van de aanbestedende gemeente met gemak had kunnen beantwoorden, door het werk dat hij daarvoor had gedaan. Hij had vol vertrouwen aan kunnen geven wat hun doelstellingen zijn, waar hun CO2-uitstoot vandaan komt, welke maatregelen ze gaan nemen binnen dit project specifiek om de uitstoot te verminderen enzovoorts. Maar goed, vandaag zouden ze te horen krijgen of het was gelukt om de klus binnen te halen.

Hij snapte wel dat het van meer afhing dan alleen het onderdeel duurzaamheid, maar hij hoopte wel dat ze het daar in ieder geval toch niet op hadden laten liggen. Dus nu was hij de hele dag al zenuwachtig.

 

“En, weet je al wat?” Het was vijf over tien en ergens tussen tien en half elf zouden ze gebeld worden met de uitslag. Jack glimlachte breed naar Mark. “Nee, nog even geduld Mark. Ja, ik ben ook benieuwd, vandaar dat ik moet lachen. Het zullen de zenuwen wel zijn.” Ook voor Jack was dit een spannende aanbesteding. Het was een nieuwe klant waar hij ontzettend hard voor had gewerkt. Dat ze nu aan deze, onderhandse, aanbesteding mee mochten doen, was geheel zijn verdienste, want eigenlijk werkte de gemeente altijd met dezelfde bedrijven. Hij had ze er toch van weten te overtuigen dit wat breder in de markt neer te zetten.

 

Corine stak haar hoofd om de deur. “Oh, ik zie het al, we weten nog niks. Nou, ik vind in ieder geval dat we een prachtig aanbod hebben gedaan heren, dus laten we er toch zeker het beste van hopen.”

 

De telefoon ging.

Jack nam op.

“Goedemorgen, met Jack Damsen, Corian BV. … Dat klopt inderdaad. … Ok, hartelijk dank. … Ja, dat komt in orde, geen probleem. … Uiteraard, begrijp ik. … U ook.”

Jack keek Mark aan. Mark keek Jack aan. Hij dacht dat hij uit elkaar zou barsten.

En toen barstte Jack: “JAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA! We hebben hem, we hebben hem, we hebben hem!!!”

Mark deed spontaan een dansje. Corine stak haar hoofd om de deur “Goed bezig mannen!”. En toen kwam Rob binnen. “Ik hoorde je aan de andere kant van de gang gek!”, zei hij met een enorme glimlach. “Hartelijk gefeliciteerd, dat hebben jullie goed gedaan!” Ook Henk kwam binnen. “Waar is het feestje?”, zei hij. “Hier is het feestje!”, bulderde Jack. “Maar niet heel lang want over anderhalf uur moet ik bij de gemeente zijn om een en ander officieel te maken, dus ik moet er zo vandoor. Mark, ga jij met me mee, kunnen we horen wat nu de doorslaggevende reden is geweest.”.

 

Terug in de auto van de gemeente, kon Mark zijn geluk niet meer op. Ja, ze hadden een mooie offerte neergelegd. Mede dankzij het rekenwerk van Henk, dat moest gezegd worden, maar ze hadden ook gewoon het maximum aantal punten ten aanzien van duurzaamheid gescoord. Ze waren veruit de beste geweest als het daar om ging. Geen van de andere inschrijvers was zo ver geweest. Natuurlijk hadden die kunnen aangeven dat ze duurzaamheid hoog in het vaandel hadden staan, maar geen enkele partij had het zo concreet kunnen maken als Corian. Niet alleen voor het project specifiek, maar ook dat er veel in de bedrijfsvoering was verduurzaamd, was een enorme plus voor de gemeente geweest. “Dat hebben we goed gedaan Mark.”, zei Jack. “Dat hebben we goed gedaan Jack.”, zei Mark. Zeer tevreden reden ze terug naar kantoor.

 

“Nou ja, dat was al de tweede journalist die belde! Het moet niet gekker worden.”, dacht Rob. Sinds ze die aanbesteding hadden gewonnen, leek het wel alsof ze in een stroomversnelling waren gekomen. Ze kregen ineens zoveel meer aandacht. Dat had allereerst geleid tot meer opdrachten. Dat was natuurlijk heel erg prettig, want zonder opdrachten konden ze opdoeken. Maar de laatste paar maanden was het Rob opgevallen dat de pers steeds vaker contact opnam. Mensen wilden hun verhalen, meningen, resultaten horen. Ze waren een soort standaard binnen hun branche geworden.

En nu had hij net te horen gekregen dat hij  de ‘MVO onderneming van het jaar’ prijs van de ondernemersvereniging had gewonnen. Volgende week zou die met de jaarlijkse Kerstborrel uitgereikt worden. Rob was al heel lang lid van die vereniging en hij had daar vriendschappen voor het leven gesloten. Maar het was alsof hij de vereniging in een nieuw licht zag. Ja, ze hadden elk jaar een prijsuitreiking. Niet alleen voor MVO onderneming van het jaar, maar ook voor de snelst groeiende, meest innovatieve, meest diverse en oudste onderneming van het jaar. Nou was die laatste natuurlijk een grapje, want de Koninklijke Garva bestond al ruim 200 jaar, dat ging niemand meer inhalen. Elk jaar had Rob ondernemers en directeuren gezien die op het podium geroepen werden en elk jaar was hij trots geweest op die mannen en vrouwen die daar stonden. Zeker als hij ze al lang kende, ze buren waren hier op het bedrijventerrein of wanneer hij met ze had samen gewerkt. Maar nu zou hij het zelf zijn die daar mocht gaan staan. Begin volgend jaar zou hij afscheid nemen van het bedrijf en dit zou wel een kers op de taart zijn.

Hij vond het ook wel een beetje gek dat hij er stond, want het was natuurlijk zijn team dat het voor elkaar had gekregen. Zeker niet hij en zeker niet hij alleen. Hij zou ze uiteraard meenemen op het podium en laten zien dat het een klus is die ze met z’n allen hadden geklaard. Want dat merkte hij ook. Dat ze een hechter team waren geworden door dit onderwerp samen op te pakken. Het was niet altijd makkelijk geweest en ze hadden met tegenslagen moeten dealen. Uiteindelijk waren ze er sterker uitgekomen. Wat een ontzettend succes.

 

“Trots en blijdschap. Dat is wat ik voel als ik hier sta. Trots niet voor mijzelf, maar ik ben zo ontzettend trots op jullie. Op wat jullie in de afgelopen twaalf jaar dat ik jullie directeur mocht zijn, hebben bereikt. In de kleine dertig jaar dat ik deel uit mocht maken van dit bedrijf, zijn we gegroeid en gekrompen en weer gegroeid. Hebben we een aantal mooie projecten mogen doen, een aantal echte eyecatchers die in heel Nederland en daarbuiten bekend zijn. En het leek een dwaas idee een paar jaar geleden, maar we zijn nota bene CO2-neutraal en op weg om volledig duurzaam te zijn.”

 

Mark glimlachte in zichzelf. Hij kon het ook nog niet helemaal geloven. Ze waren CO2-neutraal. Ja, en niet door met certificaten dingen af te kopen, maar door echt te investeren in de juiste dingen. Iedereen had er hard aan gewerkt. Hij hield zijn hart vast, want er waren een aantal mensen die het bedrijf gingen verlaten. Rob ging natuurlijk weg, want zijn tijd voor pensioen was gekomen. En het was ook wel aan Rob te zien dat hij er klaar voor was. Hij had hart en ziel gegeven voor het bedrijf, maar nu hij 68 was, was het ook tijd om te stoppen. Maar ook Corine had een andere baan gevonden. Haar man was ergens anders gaan werken en dat lag ver buiten de Randstad. Ze was al op het eerste bedrijfsfeestje geweest en had gezien hoe mooi de omgeving was en hoe ruim je er kon wonen. Met haar staat van dienst en expertise was het niet moeilijk geweest om iets nieuws te vinden. Jack en Henk waren er nog wel, maar Mark had gemerkt dat Henk zijn nieuwe collega duidelijk in alles betrok. Iets wat niet helemaal Henk zijn normale manier van doen was. Maar ja, Henk was ook de jongste niet meer en zag in dat hij zijn kennis toch een keer moest overdragen. Het zou nog drie jaar moeten duren, maar Mark was er niet zeker van dat Henk niet eerder wegging als het kon. Hij was wel enthousiast geworden van de nieuwe directeur, Jeanette. Dat het een vrouw was, dat was al duidelijk anders dan anders, maar goed, ook Mark wist: anders is niet altijd beter of slechter. Maar ze had jarenlang geadviseerd op het gebied van duurzaamheid en ze wilde het nu wel eens in de praktijk brengen, dus ze was al met een aantal interessante ideeën gekomen. Dat moest ook wel, want over vier jaar zouden ze alles helemaal duurzaam moeten doen. Dat vergde wel echt even anders denken. “Hé, wat kijk je moeilijk!” Mark schrok op uit zijn gedachten. Jack stond voor hem. “Ehh, ja, ik was even aan het mijmeren over hoe het nu verder moet.” “Hoe het nu verder moet? Volle bak vooruit, wat zeg je daarvan?!” Mark moest lachen om Jack zijn nooit aflatende optimisme en drive om verder te gaan. “Dat lijkt me een uitstekend idee! Biertje?”.

 

“Wat een ongelofelijk feest!” Mark kon Jack bijna niet horen, maar zijn blije gezicht sprak boekdelen. Ze waren op het honderdjarig jubileumfeest van Corian en het bedrijf had flink uitgepakt. Er was een grote feestlocatie afgehuurd en in verschillende ruimtes kon er gedanst, gepraat en gegeten worden. Mark leefde zich eens lekker uit op de dansvloer en Jack was er net bij komen staan. De muziek stond hard en de scheurende gitaren waren precies waar Mark zin in had. “Ja, fantastisch hè?!” Mark kon het niet laten. “En ook nog eens helemaal duurzaam!” Jack moest lachen. “Haha, niet één keer ben je niet professioneel. Dat mag ik wel aan jou Mark. Maar ja, inderdaad, je hebt gelijk. Het is misschien vanavond een bende, maar uiteindelijk zullen we geen nadelige gevolgen achterlaten door het houden van het feestje. Je hebt ons goed gehersenspoeld, we kunnen tegenwoordig nergens anders meer aan denken.” In de verte zag Mark Jeanette staan. Hij wenkte Jack om mee te komen en liep op haar af. Hij sloeg een arm om haar heen en gaf haar een zoen. “Ja, ja, nu weten we het wel hoor.”, zie Jack. Die had er stiekem wel lol in dat Jeanette en Mark een stel waren geworden. Jeanette was jaren geleden aangetreden als vervanger van Rob en Mark en zij hadden gelijk een klik gehad. Ze waren als Bert en Ernie, prima mensen van zichzelf, maar als ze samen waren, dan ontstond de magie en haalden ze het beste, en ja, soms het slechtste in elkaar naar boven. Wie niet geloofde in stellen op de werkvloer, kon hier een voorbeeld aan nemen. Nooit zouden ze zich onprofessioneel gedragen, maar als ze samen ergens aan werkten, dan leek het wel alsof ze een niet te stoppen kracht waren. Jack vond dat mooi om te zien. Het was ook wel nodig geweest in de afgelopen jaren, want alhoewel ze bij het afscheid van Rob zo blij waren geweest dat ze CO2-neutraal waren, in het eerste jaar daarna leek het allemaal niet zo makkelijk te gaan. Personeelswisselingen, weinig innovaties in de markt, andere prioriteiten. Gelukkig hadden ze, met z’n allen natuurlijk, het tij weten te keren. Jack had wel eens op het punt gestaan om weg te gaan, maar elke keer als hij aan de klant kon vertellen welke mooie dingen ze toch allemaal deden, werd hij trots en wilde hij niets liever dan bij het bedrijf blijven werken.

Mark had een blij en compleet gevoel. Ze hadden in de afgelopen jaren zoveel bereikt, gedaan en natuurlijk in de soep laten lopen. Van dat laatste hadden ze veel geleerd en hij wist zeker dat het bedrijf een ontzettend solide bodem had om op verder te bouwen. Nu ze volledig duurzaam waren, moest er aandacht besteed worden aan duurzaam blijven. En hij hoopte dat ze ook de komende 100 jaar dit succesvol konden blijven doen. Hij zou er in ieder geval voor de volle 100% voor gaan!

 

*) Wil je ook zo’n sjabloon, klik dan hier.